Carol's Corner

At the first thunder shower in the spring; old Indians would go outside and build a fire; and cut up tobacco and throw it in (the fire) saying “our grandfather wants a smoke.”

Wečkawihle petαko mile wətαmawe kəmohsomsena here comes the Thunder, give tobacco to your grandfather.

Akələpemo

Aməskamən otene

He found a village

Kətəmαkinαkʷəsolətəwak alənαpak.

Pitiful they looked the people.

Eləmi-naləməwik αkələpemo wəkəlhamawαn nəpi

Away upriver Guards-Water held back water

Alənαpa nəpi

From the people

Nαnəkʷəč kʷaskʷi-katawəssəmolətəwak.

Some to death from thirst.

Mαlamte kəloskαpe tali-pečohse, wənαmihα wətalənαpema

Then Gluskabe was there coming, he saw his people.

Kətəmαkinαkʷəsolətəwak

Pitiful they looked

N=wətakʷečimolαn, “tαn ali-tepihle?” itamohətit, ‘kekα

He asked, “How is it this way?” They said, “Almost

Nənəkahtahokona αkələpemo

He has killed us Guards-Water,

Nəkʷaskʷi-katawəssəmolətipena, nəkəlhamαkonena nəpi.”

We are dying of thirst, he is holding back water.

N=wətəlohsαnα sαkəmαl αkələpemo eyit.

They [he] went to chief Guards-Water where he was.

Akələpemo cont.

N=wətihlαn, “kekʷ mehsi-kətəmαkihat kohsəssənawak?

He said, Why make pitiful our descendants?

N=αsohke nihkʷαp kotelətamen eli-kətəmαkihat kohsəssənawak

For this you’ll be sorry for making pitiful our descendants.

Nihkʷαp nəya nəmilαn nəpi, nə məsič kətetəpi-wəlαpetamənα.”

Now I give them water, and all will share good benefit.

Wənimiphαn nαkα wətəmαhikaniphαn

He grabbed him and broke his back.

Weči-nihkʷαp təmαhikanαt məsi kəpalαmak

Because now broken backed all bullfrogs

Mehč nətahtαmα wəkiselətamowən nəpi

Still not sharing water

Kəloskαpe wəwihkʷənəmən wətəmhikan nαkαsipi wətəmtəhαn

Gluscabe took an axe and cut it

Kči-apasi wikʷesk

Big tree yellow birch

Wəkawəhαn akələpeməwal n=eli kawihlαt

Injured on Guards Water when it fell

Wikʷesk αkələpeməwal kʷaskʷtəhαn

Yellow birch on Guard-Water killed.

Nə weči-kisi-tepihlk sipo pαnawαhpskewtəkʷ

Because of this River Penobscot

Nə məsi pskahtəkʷənal sipəwal nə mesi sαkətehtəkʷal kči-sipok

All branches, river, all tributaries into great river.

Wəči-kisi-təpihle kči-sipo

Because of this, great river.

Nə məsi alənαpak etoči-katawəssəmolətihətit

All the people so thirsty they were

Nə məsi wəčawpikətaholətin nə

All jumped in water, then

Nαnəkʷəč namehsihlαwələtəwak čəkʷalsewihlαwələtəwak

Some into fish, into frogs

Toləpayihlαwələtəwak

Into turtles

Wahkehsəwak ipi wətαwəsolətičik

That many only survived

Nihkʷap nə weči-mαčekihətit kətakik alənαpak

Now from this grew the other people

Nihkʷαp weči wətetakʷapihtamənα pαnawαhpskewtəkʷ

Now on they inhabit the length of the Penobscot River

Nə weči-nikʷαp-aliwisolətihətit

From this they are named

Nαnəkʷeč namehsak namehsihlαwələtihətit wətalənαpemənaka

Some fish people relatives

Nihkʷαp nə weči-wihkʷəmohətit eli-wisolətihətit ehkihkikit

Now from this they took their names all kinds

Namehsak nαkα toləpak

Fish and turtles.

Akələpemo

Aməskamən otene. Kətəmαkinαkʷəsolətəwak alənαpak. Eləmi-naləməwik αkələpemo wəkəlhamawαn nəpi alənαpa nəpi. Nαnəkʷəč kʷaskʷi-katawəssəmolətəwak. Mαlamte keloskαpəe tali-pečohse, wənαmihα wətalənαpema kətəmαkimαkʷəsolətəwak. N=wətakʷečimolαn, “tαn ali-tepihle?” itamohətit, “kekα nənəkkahtahokona αkələpemo, nəkʷaskʷi-katawəssəmolətipəna, nəkəlhamαkonena nəpi.” N=wətitamən kəloskαpe, “nəyač nəkishatawαn kəmiləkona nəpi.” N=wətelohsαnα sαkəmαl αkələpemo eyit. N=wətihlαn, kekʷ mehsi-kətəmαkihat kohsəssənawak n=αsohke nihkʷαp kotelətamən eli-kətəmαkihat kohsəssənawak. Nihkʷαp nəya nəmilαn nəpi, nə məsič kətetəpi-wəlαpetamənα.” Wənimiphαn nαkα wətəmαhikaniphαn. Weči-nihkʷαp-təmahikanαt məsi kəpalαmak

Mehč nətahtαmα wəkiselətamowən nəpi. Kəloskαpe wəwihkʷənəmən wətəmhikan nαkαsipi wətəmtəhαn kči-apasi wikʷesk, wəkawəhαn αkələpeməwal n=eli-kawihlαt. Wikʷesk αkələpeməwal kʷaskʷtəhαn. Nə weči-kisi-tepihle kči-sipo

Nəməsi alənαpak etoči-katawəssəmolətihətit, nə məsi wəčawpikətahoətinα nαnəkʷəč namesihlαwələtewak čəkʷalsəwihlαwələtəwak, toləpayihlαwətəwak, wakehsəwak ipi wətawəsolətičik. nihkʷap nə weči-mαčekihətit kətakik alənαpak. Nihkʷαp weči-wətetakʷapihtamənα pαnawαhpskewtəkʷ, nə weči-nihkʷαp-aliwisolətihətit. Nαəkʷəč namehsak namehsihlαwəltihətit wətalənαpemenaka.

Translation: He came to a village where people looked feeble. Up the river, a monster frog (akələpemo) held back the water from these Indians. Some even died on account of thirst for water. Then Gluscabe came there. He saw his people looking sickly. He asked the, “What is the trouble?” They told him, “Guards-Water has almost killed us all. He is making us die with thirst. He forbids us water.” Then Gluskabe said, “I will make him give you water.” Then they went with Gluskabe, their chief, to where Guards-Water is. Then he said to him, “Why do you enfeeble our grandchildren? Now you will be sorry for this, for enfeebling our grandchildren. Now, I shall give them the water, so that all will receive an equal share of the water. The benefit will be shared.” Then he grabbed him and broke his back. Hence all bull-frogs are broken-backed. Even then he did not give up the water. So Gluskabe took his axe and cut down a big tree, a yellow birch, cutting it so that when it fell down upon Guards-Water the yellow birch killed him. That is how the Penobscot River originated. The water flowed from him. All the branches of the tree became rivers. All emptied into the main river. From this came the big river. Now all the Indians were so thirsty, nearly dying, that they all jumped into the river. Some turned into fish, some turned into frogs, some turned into turtles. A few survived. Now, that’s why from them other Indians increased. Now, that’s why they inhabit the length of the Penobscot River. Thence now they took their names. Some took fishes’ names, since their departed relatives turned into fish. Now thence in this way they took their family names from all kinds of fish and turtles.

Frybread Recipe
Nohkhamen nisewak ttawesimotəyak flour two cups
Sokal epahsi epahsi sugar half half ¼ ttawesimoti cup
Skamoni-nohkhamen epahsi ttawesimoti cornmeal half cup
Sαlaweyi kekesk salt a little
Nαkα malahkʷəss and milk
Nαkα ttaweskamen məsi kekʷəss and mix everything
Kči-emkʷan ladle
Emkʷan tablespoon
Emkʷansis teaspoon
Potewehtikan alαmi nisənol emkʷanal baking powder two tsps.
Sokenəmen sialahpskʷetehikan pour in frying pan
Nətalαkkʷasəmen apan I cook bread.